بازگشت
روزه عبادتی است که موجب تـذکیه جسم وروح میګـردد!
امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی« امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«

بسم الله الرحمن الرحیم

 

 

تتبع ونگـارش :

 

مـدیــر مطـالعـات ســتــراتـیـژیــک افـغان و

مسـؤل مرکز کلتوری دحـــــق لاره-جرمنی

 

خواننده محترم !

 

چهارده قرن  قبل پيامبر اسلام محمد صلى الله عليه وسلم اعلام داشت:

« صـو مـوا  تصحـوا  ... » ( روزه بگيريد تا صحتمند شويد ».


پيغمبر اسلام  فرموده است:

«  معده محل هر درد است : از پر خورى وخوردن  غذا  نا مناسب  جلو گيرى  كنيد.  اين عمل شما شفا ء  بخش همه  درد ها  وامراض  بشمار ميرود.».

 
واقعآ روزه  اسلام دارایی چنان عظمتی است که جسم وروح انسان را صیقل میدهد . بخاطر اینکه روزه بهترمورد قبول قرار ګیرد، لازم دانستم برخی از نکاتی مهم وضروری را که روزه  وروزه دار  ضرورت دارد خدمت خوانند ګان محترم تقدیم بدارم:

نـيت برای روزه:

در حدیث صحیح آمد ه است که :«  إنما الا عمال با لنيات ، وبنما  لكل امري  ما نوى »« قبول وصحت  اعمال با نيات است ، پذيرش  وپاداش  هر عمل بستگى به نيت  آن دارد» 
 معناى نيت اراده كردن در قلب ميباشد.

موضوع قابل دقت اینست که هیچ عملی عبادی بدون نیت در ست نمی شود که روزه هم یکی از جمله بهترین بوده ونیت کردن برای  روزه  نیز لازم است.

 روزه دار بايد در شب (آغازاز غروب آفتاب الى طلوع آفتاب يا فجر) نيت روزه را بعمل ارد .طوریکه معلوم است محل نيت قلب است که بدین اساس ضرورت نيست كــه حتما به زبان مبادرت واداء شود .

 نيت روزه  ميشود  از آغاز شهر رمضان  آغاز و الى  اخير ماه  رمضان ادامه مییابد . ضرورت   به تجديد  همه روزه نیت نیست. ولى  اگر  روزه به اثريك عـذر  شرعى  مقطوع  گردد ضرورت است  كه به آغاز دوباره  نيت  روزه  نـيز تجديــد يـــابد.( نيت  به هر زبان كه شخص ميخواهد   ميتواند آنرا بجاء  آورد.  نيت  تنها  به الفاظى عربى شرط نيست.).

 اگر شخصى در شب  نيت ميكند بگويد : « وبصوم غــد نويت من شهررمضان »( ومن  نيت كردم  براى فردا  روزه ء  ماه  رمضان را )   وشخصى  كه در روز نيت ميكند بگويد:

« نــويت وبصوم اليوم مــن شهــررمـضــان »( من نيت كردم  براى  امروز روزه ء  رمضان را  ) براى مسافر ضرور است  كه در رمضان  نيت كدام  روزه ء واجب  را ننمايد ، اگر  نيت  روزه ء فرض  رمضان  را كند  يا نيت  روزه ء  نفلى  را در هر صورت  درست است.  
كسيكه  روزه ء قضاى رمضان  المبارك  را ميگيرد ضرور است  كه بطور  معين  نيت   روزه ء فرض را بنمايد.
  اگر شخصى  در شب  نيت  روزه  را فراموش  كند  ودر  روز بيادش آيد، در سه  نوع  روزه  نيت كردن  تا قبل  از زوال  آفتاب  صحيح ميباشد كه عبات اند از :   « روزه  رمضان المبارك  ، روزه هاى  نــذر كه   روز يا تاريخ  آن معين  گرديده  باشد، روزه نفلى»  
در چهار نوع  روزه نيت  كردن  از غروب  آفتاب  تا طلوع  صبح  صادق ضرور بوده وپس  از طلوع  صبح  صادق  نيت كردن  كافى  نمى باشد واين  روزه ها  عبارت  اند از : «    روزه قضايى  رمضان المبارك، روزه  هاى  نـــذر كه روز وتاريخ  آن معين  نشده باشد ،   روزه  هاى كفاره  ، روزه هاى  قضايى  روزه ء  نفلى  كه پس  از آغاز  به علتى  فاسد  شده باشد.»  اگر شخصى در شب بنابر  دليلى  اراده  روزه گرفتن  را نداشته  ودر صبح  هم به فكر   روزه  نگرفتن  باشد ، سپس  قبل از زوال  آفتاب  فكر كند ترك  روزه  ء رمضان  درست نيست  ونيت كند  روزه اش  صحيح  ميباشد ، اما صبح چيزى  خورده باشد ضروت  به نيت نمى افتد.


 
انصراف از تصميم روزه : 


  اگر روزه دار از تصميم   روزه خويش  در روز   روزه منصرف  شود.  در صورتيكه افطار هم نكند  ، روزه آن فاسد ميگردد.


اهـانـت وتـوهـين  بـه روزه :


 اگر كسى  بـــدون  عـذر  شرعى  روزه  را بخورد ،  به  ماه مبارك  رمضان توهين  شمرده ميشود  كنهكار بوده  قضا ء وكفاره  آنرا  بايد بپردازد. ولى  اگر  اهانت  در يك روز  چند بار تكرار  گردد ، قضا ء  روزه  را بجاء  اورد وكفاره تكرار  نمى كردد.


استعمال  سرمه وقطره چكان:

استعمال سرمه ( اگرچه سياهى  آن در بلغم  هم ديده  شود)  ويا قطره چكان چشم،  وادويه  جلدى  ومرحم  باب  زخم  ، بدن خود را به تيل چرب کردن ، استعمال گيل موى  واستعمال عطريات وخوش بوى ،  روزه  را فاسد  نمى  سازد.

 در كتب احاديث  آمده  است : كه در ايام  ماه مبارك  رمضان  يكى از صحابه  كه از درد چشم  سخت  مى ناليد نزد آنحضرت  (ص)  آمد.  وبراى  آنحضرت  گفت : كه چشمم سخت درد ميكند  اجازه دارم  كه سرمه  استعمال  نمايم ،  آنحضرت  درجـــواب اش گفت: بـــلى  ميتوانى  سرمه  را  استعمال  نمايى . همچنان در حـديث  از ام المؤ منين عــائشه ( رض )روايت گــرديده است :« أن النبى (ص)  اكتحل فى رمضان  وهــو صائم »« پيامبراسلام (ص)  سرمه كرد در رمضان در حاليكه  روزه بود. »

( رواى حديث  ابن ماجه ) 
هكذا  بايد گفت  كه چشم  منفذ براى معده  نمى باشد .

 ولى   برخى از فقها  به اين  نظر اند كه بهتر واحسن   است  كه استعمال  همچو اشيا ء  در شب صورت بپذيرد.

 گرفتن  ناخون  واستعمال  مواد بر آن:

 رنگ ناخون واستعمال آرايش  براى زنان  ( روزه را فاسد  نمى سازد.)


تبصره :


استعمال خوش بوى، چرب كردن  موى سر وپوست ،  استعمال قطره وترزيق  امپول چون دليل بر تحريم آنها در شرع  وجود ندارد. پس استعمال   آن  در روزه مباح ميباشد. 


 زرق يا پـيـچكارى:


زرق  يا «   پيچكارى »  وانواع  واكسين كه در عضله باشد و يا وريد   خون باشد ويا گلو كوز  (مطابق  فـتواى علماى  ديــوبند  هندوستان  وجامع الازهر مصر)روزه را  فاسد نمى سازد .

ولى نقطه قابل  دقت وتوجه آنست که اگر این  پيچكارى  يا واكسين « به منظور  تغذيه  صورت گيرد ، و روزه دار را  از آب و خوراك بي نياز سازد و هدف از آن تغذيه و احساس نكردن گرسنگي باشد ، اين نوع پیچکاری  روزه را باطل  می سازد .  بنابراين  ګفته میتوانیم هر چيزي كه به نوعي كار تغذيه را انجام دهد شكننده ي روزه محسوب مي شود.

اما آنعده از پیچکاری ها ی که: كار تغذيه را انجام نمي دهند و انسان را از آب و ازخوراك بي نياز نمي سازند، اين  نوع پیچکاری ها  روزه را باطل نمي سازد ، چون نصوص شرعي شامل آن ها نمي شود، نه به اعتبار الفاظ و نه به اعتبار معاني، و حتى اگر آمپول بى حسى دندان نيز باشد بازهم روزه را باطل نميكند زيرا بمعناى خوراك و آشاميدنى نيست. پس اين نوع پیچکاری ها نه خوراك هستند نه آب و نه در معناي آب و خوراك. اصل صحت روزه است مگر آنكه دليل فساد آن به اثبات برسد كه در اين جا به اثبات نرسيده است.

همچنان پانسمان كردن زخم ها  روزه را باطل نمى كند .ولى اگر زخم عميق در شكم كه دوا به معده برسد، در اين صورت  روزه مى شكند.


حـجـا مـت:


حجامت يا خون گرفتن ( از سر ويا هر  عضو  ديگر  بدن  به قصد علاج در مضان)  روزه را فاسد  نمى سازد.


از ابن عباس  (رض)  روايت است : « احتجم النبي (ص) وهو صائم» (پيامبر صلى الله عليه وسلم  در حالى كه  روزه  بود حجامت كرد )( صحيح سنن ابو داود : ۲۰۷۹ )، ( صحيح امام بخاري : ۴/۱۷۴/۱۹۳۹ ) ، (سنن ابو داود ۶/۴۹۸/۲۳۵۵ )


ولى اگر بيم ضعف  وسستى  وجود داشت ، حجامت  مكروه  است :

 از ثابت بناني  روايت است « سئل  انس بن مالك  أكنتم تكرهون الحجامة للصائم ؟ قال : لا ، إلا من أجل الضعف »« از انس بن مالك  سؤال  شد آيا  شما  حجامت  را براى  روزه  دار  مكروه مى دانستيد  ؟ گفت نه ، مگر به خاطر ضعف وسستى »( صحيح امام بخاري : (۴/۱۷۴/۱۹۴۰ )

غسل  جنابت ويا غسل  تبــرد:


غسل  جنابت ويا غسل  تبرد از گرمى ، اگر  روزه  دار در ايام  روزه  غسل نمايد ، ويا بخاطر  دفع  برودت هواى گرم  را  اشتنشاق نمايد  روزه  اش   فاسد  نمى  گردد.

درحديث  شريف  از ابـو بكر بن عبد الرحمن  روايت است :
« رإيت  النبى (ص)  يصب الما ء على رأسه من الحر وهو صائم »« ديدم  پيامبر  (ص)  را كه مى ريخت  آب را بر سر  خود از گرمى در حاليكه  روزه دار بود . »( سنن ابو داود : ۲۰۷۲  ،و عون المعبود : ۶/۴۹۲/۲۳۴۸).


همچنان  اگــر روزه دار براى  دفع  تشنگى غسل نمايد، در صورتيكه  آب  به معده  او داخل  نگردد  ،  روزه اش فاسد  نميگردد.

حکم بوسه کردن در روزه:

 
از ام سلمه رضی الله عنه  روايت شده است : « أن النبى (  ص) كان يقبل وهو صائم  » «پيامبرصلی الله علیه وسلم   بوسه ميكرد درحاليكه  روزه  مى بود »  متفق عليه .


از عاىشه (رض )  روايت شده است كه :«كان رسول الله (ص) يقبل  وهو صائم  ويباشر  وهو صائم ولكنه  كان املكم لاربه  » پيامبر اسلام  (ص)  مى بوسيد  در حاليكه  روزه  مى بود  ومباشره  ميكرد  در حاليكه  روزه مى 

بود  اما بود  مالك ترين شما حاجت خود را  . ( فتح البارى : ۴/۱۴۹/۱۹۲۷ ) ،( صحيح مسلم : ۱۱۰۶ -  ۶۵ - ۲/۷۷۱ ).

 
در  مورد اين كه بوسه  روزه را باطل نمى سازد  ، هيچگونه اختلاف  نمى باشد .  ولى اگر اين بوسه ،  هدف ومقصود  روزه را براى  روزه دار  متزلزل سازد  فقها نظريـات  خاص  خويش را  در مورد ابراز داشته اند . كه توجه  شما را به  حديث متبركه كه از ابى هر يرة  ( رض )  روايت گرديده  است جلب  مينمايم :


ابى  هر يرة ( رض )فرموده است : «  أ ن رجلآ  سأل النبى  (ص) من المباشر ة للصائم فرخص له و آتاه آخر فنها  عنها ، فإ ا  لذى  رخص  له شيخ وإذا  الذى  نهاه شاب  »  (مردى پرسيد از پيامبر  (ص)  از مباشرت  روزه دار  پس   رخصت  داد  اورا  وآمد  مرد ديگرى  پس منع  كرد  اورا  از  آن . پس كسيكه  رخصت داد  او  را  پير بود  وكس  كه منع  كرد  اورا جوان بود .( ابو  داود )

فقها ميگويند بـــراى كسيكه پيامبر صلی علیه وسلم بوسه را جايز دانسته ، آن شخص ، شخص   پير بود  وبراى آن  كسيكه آنرا  از بوسه  نهى فرمود آن شخص ، شخص  جوان بود.  بادر نظر داشت همين  تعبير ها از حديث متبركه  برخى از فقها بوسه را بـــــراى پير  ها جواز شمرده و براى جوانان  ويـــــــا كسانيكه  قدرت اداره  خود را  ندارند جـــايز  نه شمرده اند.


اما در مورد ملاعبه  با همسر هنگام روزه، در صورتيكه جماع و يا انزال منى صورت نگيرد اشكالى ندارد، طوریکه در حدیث متبرکه از  عايشه رضي الله عنها  روایت شده است که گفت: «  پيامبر صلى الله عليه و سلم هنگام روزه (زنش) را بوسه ميداد و ملاعبه ميكرد»  (صحيح بخارى 1927 و صحيح مسلم 1106)، لذا ملاعبه  بين زوجين هنگام روزه جائز است ولى بشرطى كه زوجين متاكد باشند كه این ملاعبه شان به جماع منجر نشود و يا منى انزال نشود وگرنه اگر در برابر شهوت ضعيف باشند اين امر براى آنها جائز نيست و بايد دورى كنند زيرا ممكن است منى انزال شود و روزه شان باطل شود و يا به جماع منجر شود كه كفاره روزه دو ماه پى در پى بر آنها واجب ميگردد.   

ابن قدامه در كتاب "المغني" گفته است : كسى كه به همسرش بوسه ميزند از سه حالت خارج نيست:

1- منى انزال نشود، كه در اينصورت بدون خلاف اهل علم روزه باطل نميشود.

2- منى انزال شود، كه در اينصورت بدون خلاف اهل علم روزه باطل ميشود.

3- مذى خارج شود، كه نزد امام احمد بن حنبل و امام مالك روزه باطل ميشود و نزد امام ابو حنيفه و امام شافعى و حسن و شعبى و اوزاعى روزه باطل نميشود زيرا در خروج مذى غسل واجب نيست، و اين قول (يعنى عدم بطلان روزه هنگام خروج مذى) راجح ميباشد. 

و ابن تيميه نيز قول عدم بطلان روزه هنگام خروج مذى را ترجيح ميداند و ميگويد هيچ دليلى از شريعت بر بطلان روزه هنگام خروج مذى وجود ندارد و در شرع براى باطل شمردن روزه نياز به دليل است ولى دليلى نيست.

نتيجــه كلـــى: 


بوسه براى روزه   دار  خواه جوان باشد  يا پير  مباح است ، وفرق  ميان  بوسيدن رخسار ، دهن ، لمس  توسط دست  ومعانقه  وجود ندارد  البته اين اباحت  براى كسانى ميباشد  كه ميتواند  خود را    اداره كند.


 اما اشخاصى كه ميدانند  بدين ترتيب  شهوتـــش  به حر كت  در آمده يا خوف جماع يا انزال وجود داشته باشد ،  طوريكه احناف  وشوافـــع  هر دو  در مورد  متفق القول اند  اينكار براى روزه دار  مكروه است.

بايد بدانيم  كه شب  دراز بوده ومسلمانان   در روزه  رمضان  ما نند  سائر  ايام   در عمل مداوم  ميباشد ، واحتمال اينكه همچو كار  منجر به انزال  ووقوع آنچه كه در شريعت مكروه است  نگردد  بهتر خواهد بود ،   در ماه  مبارك  رمضان اصلآ    دست به چنين كارى نز نند.


اسـتـنـتــاج فـقهــى:

 
با همسر خود  يكجا ء خوابيدن  ، ملاعبه كردن  وبوسه  وكنار ، تا زمانيكه  خطر انزال  منى  ويا وقوع  جماع نباشد  ، همه درست است.(ولى اگر به بوسه كردن ويا لمس  ويا جماع  در غير فرج ودبر  انزال گردد ، روزه  اش فاسد گرديده ،  بر آن قضا ء واجب ميشود  ، نه كفاره . ).

اســتمــنــــاء :

استمناء آنست كه عمد ٱ با دست يا هر وسيله  ديگر منى از بدن  بيرون  آورده  شود. همچنان سبب  استمناء   اگر  بوسيدن  باشد يا به آغوش  گرفتن  اگر انزال  صورت  گيرد  روزه  باطل  ميشود ، اما اگر  انزال  به مجرد  فكر يا نظر صورت  گيرد  روزه  باطل  نمى گردد وحكم  مذى نيز  چنين است.


-         ديدن  عضو مخصوص  زن  ويا تفكر  در امور جنسى  انزال  شود  روزه اش  مكروه  نميشود.

-         
احتــلام  در روزه :


         ديدن خواب  يا احلام واحتلام شدن   در خواب ، روزه  را فاسد  نمى سازد .  اگر كسى  در   روز  رمضان  در خواب محتلم شود ، و منى  هم از او بدون اختيار  خارج گردد  روزه اش فاسد  نمى شود. ولى  اگر منى بـه سبب  بوسيدن ، مباشره  يا تفكر طولانى خارج گردد  روزه اش  فاسد  شده وقضا بر او  هم لازم ميشود.
 كسى  كه در شب  جماع  نموده  وتا روز غسل  نكرده  روزه اش  فاسد  نمى گردد ، زيرا  غسل  امر يست  كه به انزال  واجب  شده است  ، ميدانيم  كه اگر   روزه  دار   در  روز محتلم   شود  غسل بروى  لازم  بوده   وروزه  اش  فاسد  نمى گردد پس كسىكه در شب  انزال  شده  وبعد از صبح  بيدار گرديده روزه اش  إن شاالله صحيح است.


يـاد فرا مـوشــى:


اگر روزه به ياد شخص نباشد،  واز روى فراموشى چيزى بخورد ، ويا هم  با همسر خود جماع كند ، تا جائيكه از روى فراموشى  نان شكم سير هم  خورده باشد  روزه اش نمى شكند ، مكروه هم نمى شود .
داخل شد ن گرد وخاك ويا مــګس در دهن : اگر مګسى  ويا گرد ويا خاك  ويا دوا بى اختيار  از حلق فرو رود، در صورتيكه  عمدى  نباشد  روز ه، مكروه نميشود.


داخـل شدن آب در گــوش :


 اگر آ ب  در گوش  داخل شود  و از  روى  قصدى  هم باشد  روزه  مكروه  نميشود.


حكم غـذاى باقى مانده درلاى د ندا ن ها:


اگر  پــارچه  غذاى  باقى مانده  در لاى دندان ها  در صورتيكه  مقدار آن  از دانه  نخود  كمتر  باشد  واز حلق 

پائين رود ، روزه  فاسد نميگردد.


قئ واستفراق  درمـاه  مبارك رمضان :

 
اگر شخصى بى اختيار  قـئ (استفراق)كند ، هر چند كه قئ پر دهن  باشد بيشتر ويا كمتر باشد  وحتى  اينكه بخش آن  دوباره از حلق  پائين رود ،  روزه  مكروه  نميشود. 
اگر قئ (استفراق) بصورت قصدى  هم صورت گيرد ، در صورتيكه  پردهن  نباشد  باز هم  روزه اش  نمى شكند ومكروه هم  نميشود. ولى اگرقئ  قصدى  ودهن پر  باشد ، روزه اش فاسد ، بايد قضا ء بياورد. در حديث  شريف  آمده است: « من ذرعه فليس  عليه  قضا  ومن  استسقا ء فليقض  »« هر كسى  كه قئ  براو  غالب  شود  پس  بر او قضا نيست  وهر كس  كه عمدٱ قى كند  پس قضاء نمايد .»(احمد ،ابو داود ، ترمذى ، ابن حبان ، دارقطنى وحاكم.). 


استعمـــال مسو ا ك: 


استعمال مسواك براي روزه دار و غير روزه دار در تمام اوقات مستحب است و همين براي روزه دار، قبل از زوال و بعد از آن جايز است. به دليل حديث عامر بن ربيعه«رضي الله عنه» كه در سنن آمده است: رأيتُ رسولَ الله ما لا أُحْصِي يَتسوَّكُ وهو صائم مسند احمد (3/445)، ابوداود (2364)، ترمذي (725)

«چندين بار كه نمي توانم آن ها را بشمارم مرتب مي ديدم كه پيامبر  صلى الله عليه و سلم در حال روزه مسواك مي زد.»

در اين جا اين صحابي مشخص نكرده است كه آيا قبل از زوال ايشان را در حال مسواك ديده است يا بعد از آن، بلكه مطلقاً مسواك زدن ايشان را روايت كرده است. ولي به احتمال غالب ايشان را بعد از زوال ديده چون نماز ظهر و عصر بعد از زوال هستند، و از آن جا كه رسول الله صلى الله عليه و سلم مسواك را براي نماز تأكيد كرده احتمال مي رود كه براي نماز ظهر و عصر مسواك مي زده است. 

اما آنان كه مسواك را بعد از زوال مكروه دانسته اند از اين حديث استدلال كرده اند: إِذَا صُمْتُمْ فَاسْتَاكُوا أَوَّلَ النَّهَارِ وَلا تَسْتَاكُوا آخِرَهُ بيهقي در الكبري (8120، 8121). هر وقت روزه گرفتيد در ابتداي روز مسواك بزنيد و در آخر آن مسواك نزنيد. 

حديث مذكور ضعيف و غير قابل استدلال مي باشد. اينان همچنين از گفتار پيامبر صلى الله عليه و سلم استدلال مي كنند كه فرموده است:«لَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ أَطْيَبُ عِنْدَ اللهِ مِنْ رِيحِ الْمِسْكِ" (متفق عليه)، يعنى: "بوي دهان روزه دار نزد الله تعالي از بوي مشك خوشبوتر است.».  روش استدلال اين ها بدين صورت است كه چون مسواك بوي دهان را تغيير مي دهد، از زدن مسواك خود داري نمود. اين توجيه نادرست است، زيرا مسواك بوي مخصوصي را كه در اثر روزه به وجود مي آيد از بين نمي برد، زيرا بوي دهان در اثر عدم رعايت بهداشت دهان و دندان نيست، بلكه نشأت گرفته ازمعده مي باشد، و با خالي بودن معده از خوراك بد بويي از دهان خارج مي شود و اين بو از نظر مردم ناپسند است ولي از نظر خداوند بسيار دوست داشتني و پسنديده است. پس مسواك بوي دهان روزه دار را از بين نمي برد بلكه صرفاً دندان ها را تميز نموده و بد بويي دندانها را از بين مي برد نه بويي را كه از معده بيرون مي آيد.

 اگر در وقت مسواك زدن  وغير مسوك  كردن دهن  خون  شود  وبا لعاب  دهن  از حلق  پاىين  رود ، اما  مقدار  آن از  لعاب  دهن كمتر  بوده  وطعم آن  در حلق  احساس  نشود  روزه را نمى شكند.

 
چشيدن طعم (مزه و نمک) اشيا ء (طعام) :


چشيدن طعم (مزه ونمک ) اشياء ، با دهن نرم كردن  وجويدن  يكنوع چوبيكه  بوسيله  آن  دندن ها   را  پاك ميكند ،  البته بدون مسواك  روزه را  مكروه ميگرداند.


نـرم كردن وجـويد ن  نـان:

 
براى زن جويدن  ونرم كردن  طعام  به طفلش  ، مكروه  بوده ولى   در صورتيكه  چاره اى ديگر  وجود نداشته  باشد ،  روزه اش مكروه نميگردد.

کشيدن نصوار وسگريت در ماه مبارک رمضان:

كشيدن نصوار و سيگرت از آنجائيكه براى بدن مضر ميباشد لذا كشيدن آنها حرام ميباشد و جائز نيست، چه در رمضان باشد و چه در غير رمضان، و در هنگام روزه اگر كسى آنها را بكشد بدون شك كه روزه اش باطل ميشود.

 پيامبر صلى الله عليه و سلم فرموده است:«لا ضرر و لا ضرار» (صحيح - روايت ابن ماجة)، يعنى: "نه ضرر به خود برسانيد و نه به ديگران"، پس مواد مسكرات و مخدرات كه براى خود و ديگران مضر ميباشد جائز نيست.


August 28th, 2010


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
علمي و معلوماتي